Epoka hipokryzji [obszerny fragment]

Ksiuty w Oleandrach

„Express Poranny”, wysokonakładowy stołeczny tabloid, alarmo­wał w 1924 roku: „Coraz częściej można zauważyć, że zakochane parki, przesiadujące nocami w Alejach Ujazdowskich, pozwalają sobie na daleko posuniętą poufałość. Wobec tego władze wydały rozporządzenie, aby policja ściśle przestrzegała przepisów dotyczą­cych moralności”¹². Sprawa musiała być poważna, jeśli obruszyła się nawet bulwarówka pokroju „Expressu” – pismo żyjące z informo­wania o krwawych zbrodniach i pikantnych skandalach obyczajo­wych. Obruszali się też rodzice dzieci wystawionych ponoć na wi­dok niekontrolowanej rozpusty. Zatroskany ojciec pisał w liście do czasopisma „Rodzina i Dziecko”: „Te włóczące się np. w Alejach Ujazdowskich bandy uczniaków, zaczepiających w cyniczny spo­sób przechodzące dziewczęta, te całe »towarzystwa« hałaśliwe na ławkach, a w cieplejszej porze roku »parki« przytulone do siebie, zapełniające ławki źle oświetlonych alejek w ogrodach jest to aż nadto niepokojące”¹³.

Na doniesienie „Expressu Porannego” natychmiast zareagowała redakcja „Amorka”, proponując wprowadzenie do użytku policyj­nego… specjalnej maszyny do rozdzielania par¹⁴. Na dołączonych rysunkach widać jak gdyby olbrzymie szczypce. Policjant zakra­da się z nimi do przytulonych na ławeczce par, po czym brutalnie zrzuca zarówno kobietę, jak i mężczyznę na ziemię. Taki środek byłby oczywiście pewną przesadą, gdyby chodziło wyłącznie o nie­winne uściski. W rzeczywistości w parkach, a szczególnie we wspo­mnianych Alejach Ujazdowskich, działo się znacznie więcej. Suge­rują to chociażby teksty publikowane przez tego samego „Amorka”. Wierszyk Pani Stacha zawiera historię dość natarczywego pod­rywu w wykonaniu obcego mężczyzny. Wydarzenia prezentuje na­pastowana kobieta. I szybko potwierdza, że na fircie i całusach rzecz się nie skończyła:

Moralności w panu zanik, widzę straszne są wyniki. Rozpiął mi pan całkiem stanik, poobrywał mi guziki! Dosyć tego… Jak to można! To za wiele… Pan wybaczy! Muszę… przecież być ostrożna. A nuż, jeszcze kto zobaczy. Ale panie! No… no… panie, no… daj spokój chłopcze miły, Jeszcze się co złego stanie, opuszczają już mnie siły ¹⁵ .

Obawy Stachy nie powinny dziwić. Przecież za każdym drzewem mógł się kryć posterunkowy. Wzmożone kontrole policyjne z dnia na dzień coraz bardziej dawały się we znaki warszawiakom gu­stującym w intymnych spotkaniach pod gołym niebem. Nie wy­pleniły jednak parkowych schadzek. Te po prostu przeniosły się w inne miejsca. Potwierdzenie znajdujemy w pamiętnikach jak zawsze niezawodnego Mariana Sękowskiego – zwyczajnego war­szawskiego taksówkarza. Cały rozdział książki poświęca on swo­jej relacji z Piękną Stasią. „Bardzo przystojną i zgrabną fordan-serką”. A zarazem – prostytutką. Sękowski za powód do wielkiej dumy poczytuje sobie fakt, że zdołał wyciągnąć ją na randkę, i to zupełnie za darmo. Któregoś wieczoru pojechali na „ksiuty w ole­andrach”. Mieszkańcy stolicy tak właśnie określali frywolne zaba­wy w parkowej scenerii. Sękowski nie mógł jednak liczyć ani na romantyczną atmosferę, ani na dyskrecję. Pod naporem działań policji „ksiuty w oleandrach” przemieniły się w nową gałąź war­szawskiego seksbiznesu.

Niestety i tu była organizacja zabezpieczająca samotnym parkom spo­kój i swobodę w czynieniu powinności naturze. W pobliżu Klubu Wod­nego „Sokół” zastałem wiele samochodów, taksówek, dorożek konnych, oczekujących na towarzystwo zabawiające się na dancingu i na parki, które łódkami lub pieszo udały się w zarośla pokrywające mielizny wi­ślane tzw. łachy.

Za skrycie się w tej wiklinie płaciło się pięć złotych od parki. Cwania­cy, którzy wykorzystali to dyskretne miejsce na bajzel pod gołym niebem, mieli również do wynajęcia koce do rozpościerania na ziemi ¹⁶.

Nie każdy był gotowy płacić tak wygórowaną cenę. Nawet w dro­giej Warszawie pięciozłotówka pozwalała opłacić spotkanie z dość czystą prostytutką. Tymczasem przy klubie wodnym – zapewniała wyłącznie miejsce w krzakach. Oczywiście istniały inne, odludne lokalizacje. Entuzjazm oszczędnych ryzykantów studziły jednak historie, w rodzaju tej opublikowanej przez „Ostatnie Wiadomości” w listopadzie 1932 roku. Bohaterem artykułu jest policjant-dżentel-men, patrolujący późnym wieczorem Wybrzeże Gdańskie. Dociera do mostu kolejowego, czyli nieistniejącego już dzisiaj mostu przy Cytadeli. Dziennikarze relacjonują: „Nagle zatrzymał się. W świet­le latarki ujrzał parę damskich pantofi, kawałek spódnicy i kola­no w pończosze. Przesunął latarkę w prawo – męska para obuwia i dwie nogawki, spod których wyglądały tasiemki od kalesonów”. Stróż prawa zamierzył się już do wykonania obowiązku służ­bowego, gdy wtem zamarł. Do jego uszu dotarły ściszone szepty:

– Antoś…

– Czego?

– Nareszcie cichy kącik znaleźliśmy. Tu nam nikt nie przeszkodzi…

– Owszem… Spokojne miejsce tylko mokro… Łamania w kościach można dostać… (…)

Rozmowę przerwał dźwięk pocałunku.

– Antoś!

– Czego?

– Słyszysz? Pociąg na most wjeżdża.

– Boisz się?

– Niee… Lubię jechać…

– No to jedziem.

Znów rozległ się pocałunek. Posterunkowy zataił oddech. Był człowie­kiem z sercem.

– Po co im przeszkadzać? – myślał. – Jak mają siedzieć, niech przynaj­mniej wiedzą za co. Pomimo zimna czekał. Wreszcie, kiedy parka prze­rwała gruchanie, wyrósł przed nimi w całej okazałości ¹⁷.